Prompt - Img - Banana

Prompt là gì? Tại sao nó lại quan trọng với AI?

Prompt (hay câu lệnh) là những chỉ dẫn, yêu cầu, hoặc câu hỏi mà bạn cung cấp cho một mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT hay Midjourney để nó tạo ra kết quả mong muốn. Prompt đóng vai trò như “bộ não” chỉ huy, chất lượng của prompt quyết định trực tiếp đến chất lượng của sản phẩm mà AI tạo ra. Một prompt càng chi tiết, rõ ràng và đúng ngữ cảnh, AI sẽ càng hiểu rõ và đưa ra kết quả chính xác, sáng tạo hơn.

 

AI Prompt và từ khóa (keyword) có giống nhau không?

 Không hoàn toàn. Từ khóa thường chỉ là một vài từ đơn lẻ bạn dùng để tìm kiếm thông tin. Trong khi đó, AI Prompt là một hoặc nhiều câu lệnh hoàn chỉnh, có cấu trúc, ngữ cảnh, và yêu cầu cụ thể. Ví dụ, viết content là từ khóa, nhưng “Viết một bài đăng Facebook dài 200 từ quảng cáo tai nghe chống ồn XYZ với giọng văn hài hước, tập trung vào lợi ích làm việc tập trung” mới là một prompt.

Tôi có cần biết về lập trình để viết prompt không?

Hoàn toàn không. Viết prompt là một kỹ năng sử dụng ngôn ngữ tự nhiên. Bạn chỉ cần diễn đạt ý tưởng của mình một cách rõ ràng và logic, giống như cách bạn giao việc cho một trợ lý ảo thông minh. Bất kỳ ai cũng có thể học và thành thạo kỹ năng này.

Có những loại AI nào sử dụng prompt phổ biến hiện nay?

Prompt được sử dụng trong rất nhiều loại AI, phổ biến nhất là:

AI tạo văn bản: ChatGPT, Google Gemini, Claude (dùng để viết lách, tóm tắt, dịch thuật…).

AI tạo hình ảnh: Midjourney, Stable Diffusion, DALL-E (dùng để vẽ tranh, thiết kế logo, tạo ảnh minh họa…).

AI tạo code: Copilot (hỗ trợ lập trình viên viết mã nhanh hơn).

AI tạo video, âm nhạc…

Làm thế nào để viết một prompt hiệu quả?

Một prompt hiệu quả thường bao gồm các yếu tố sau (gọi tắt là quy tắc R.O.L.E.S):

Role (Vai trò): Chỉ định vai trò cho AI (ví dụ: “Hãy đóng vai một chuyên gia marketing…”).

Objective (Mục tiêu): Nêu rõ kết quả cuối cùng bạn muốn là gì (ví dụ: “…để viết một email bán hàng…”).

Context (Bối cảnh): Cung cấp thông tin nền tảng cần thiết (ví dụ: “…cho sản phẩm là một khóa học yoga online.”).

Expectation (Kỳ vọng): Mô tả định dạng, độ dài, giọng văn mong muốn (ví dụ: “Email dài khoảng 300 từ, giọng văn thân thiện, thuyết phục, có 3 gạch đầu dòng nêu lợi ích chính.”).

Sense-check (Kiểm tra): Đọc lại prompt để đảm bảo nó dễ hiểu và logic.

Tại sao đôi khi AI không hiểu hoặc trả về kết quả sai dù prompt của tôi đã chi tiết?

Có một vài lý do phổ biến:

Mơ hồ: Prompt của bạn có thể chứa những từ ngữ đa nghĩa. Hãy thử dùng từ đồng nghĩa hoặc diễn đạt lại câu lệnh.

Thiếu bối cảnh: AI có thể không có đủ thông tin nền tảng để hiểu yêu cầu của bạn.

Yêu cầu quá phức tạp: Hãy thử chia nhỏ một yêu cầu lớn thành nhiều prompt nhỏ hơn và thực hiện từng bước.

Giới hạn của AI: Mỗi mô hình AI đều có những giới hạn về kiến thức và khả năng riêng.

Các prompt trên AIPrompt.vn có miễn phí không?

Có, hoàn toàn miễn phí. Chúng tôi tin rằng kiến thức về AI nên được chia sẻ rộng rãi. Bạn có thể truy cập, sao chép và sử dụng toàn bộ kho prompt trên website mà không tốn bất kỳ chi phí nào.

Làm thế nào để sử dụng một prompt từ website của bạn?

Rất đơn giản! Bạn chỉ cần tìm prompt phù hợp với nhu cầu của mình, nhấn nút “Sao chép” (Copy), sau đó dán (paste) vào giao diện của công cụ AI bạn đang sử dụng (như ChatGPT, Midjourney…). Bạn có thể chỉnh sửa lại một vài thông tin trong ngoặc vuông [ ] để phù hợp với sản phẩm/dịch vụ của mình.

Tôi có thể đóng góp prompt của mình cho cộng đồng không?

Chắc chắn rồi! Chúng tôi luôn khuyến khích sự chia sẻ từ cộng đồng. Bạn có thể sử dụng chức năng “Đóng góp Prompt” (nếu có) trên website để gửi câu lệnh tâm đắc của mình. Đội ngũ của chúng tôi sẽ xem xét và đăng tải nếu nó hữu ích cho mọi người.

Các prompt trên website có hỗ trợ tiếng Việt không?

Có. Phần lớn các prompt trên AIPrompt.vn đều được tối ưu hóa cho tiếng Việt, giúp AI hiểu và tạo ra kết quả bằng tiếng Việt một cách tự nhiên và chính xác nhất. Chúng tôi cũng cung cấp các prompt bằng tiếng Anh cho những nhu cầu chuyên sâu hơn.

Negative Prompt" (Prompt phủ định) trong AI tạo ảnh là gì?

Prompt phủ định là những chỉ dẫn bạn đưa ra để ra lệnh cho AI KHÔNG được vẽ hoặc bao gồm một yếu tố nào đó trong bức ảnh. Kỹ thuật này cực kỳ hữu ích để loại bỏ các chi tiết không mong muốn và tăng độ chính xác cho kết quả.

Ví dụ trên Midjourney: a beautiful forest –no people, –no buildings (một khu rừng đẹp, –không có người, –không có nhà cửa).

Tôi nghe nói về "Zero-shot" và "Few-shot Prompting", chúng là gì?

Đây là hai kỹ thuật cung cấp “ví dụ” cho AI:

Zero-shot Prompting (Prompt không cần ví dụ): Là cách bạn ra lệnh thông thường, chỉ đưa ra yêu cầu mà không kèm theo bất kỳ ví dụ nào. AI sẽ tự dựa vào kiến thức đã được huấn luyện để trả lời.

Few-shot Prompting (Prompt kèm một vài ví dụ): Là khi bạn đưa ra yêu cầu kèm theo 1 đến 3 ví dụ mẫu ngay trong prompt. Cách này giúp “dạy” AI hiểu chính xác định dạng, văn phong, hoặc kiểu kết quả bạn mong muốn.

Ví dụ Few-shot:
Dịch các câu sau sang văn phong tuổi teen:
Câu 1: Xin chào, bạn có khỏe không? -> Trả lời: Hi, dạo này real life không bro?
Câu 2: Món ăn này rất ngon. -> Trả lời: Món này cháy thế!
Câu 3: Tôi phải về nhà làm bài tập. -> Trả lời: (Để AI tự điền)

Làm thế nào để tinh chỉnh một prompt khi kết quả AI trả về gần đúng ý muốn?

Đừng viết lại từ đầu! Hãy thử các cách tinh chỉnh sau:

Thêm tính từ: Bổ sung các tính từ mô tả chi tiết hơn (ví dụ: thay vì “ngôi nhà”, hãy thử “ngôi nhà gỗ mộc mạc ấm cúng”).

Chỉ định định dạng: Yêu cầu AI trả lời dưới dạng gạch đầu dòng, bảng, đoạn văn, hay một định dạng cụ thể.

Thay đổi góc nhìn: Yêu cầu AI “viết lại với tư cách là một đứa trẻ 10 tuổi” hoặc “giải thích như cho người không biết gì về công nghệ”.

Sử dụng lệnh “Cải thiện” (Refine): Đưa lại kết quả AI vừa tạo ra và yêu cầu: “Hãy cải thiện đoạn văn này để nó chuyên nghiệp hơn”.

Tôi có thể dùng prompt cho công việc SEO như thế nào?

AI Prompt là một trợ thủ đắc lực cho SEO. Bạn có thể dùng nó để:

Nghiên cứu từ khóa: “Liệt kê 20 từ khóa dài liên quan đến chủ đề ‘máy pha cà phê tại nhà'”.

Tạo cụm chủ đề (Topic Cluster): “Tạo một cụm chủ đề cho từ khóa chính ‘digital marketing’, bao gồm 5 chủ đề phụ”.

Viết Tiêu đề và Mô tả Meta: “Viết 5 biến thể tiêu đề (dưới 60 ký tự) và mô tả meta (dưới 160 ký tự) cho bài viết có từ khóa ‘cách làm bánh flan'”.

Lên dàn ý bài viết: “Tạo dàn ý chi tiết cho một bài blog chuẩn SEO về chủ đề ‘lợi ích của việc thiền định'”.

Với một Marketer, những ý tưởng prompt nào là hữu ích nhất?

Marketer có thể tăng tốc công việc hàng ngày với các prompt sau:

Lên ý tưởng chiến dịch: “Đóng vai một giám đốc sáng tạo, hãy brainstorm 3 ý tưởng chiến dịch marketing cho một thương hiệu trà sữa mới ra mắt nhắm đến Gen Z”.

Viết nội dung quảng cáo: “Viết 3 mẫu quảng cáo Facebook cho sản phẩm kem chống nắng, mỗi mẫu theo một góc tiếp cận khác nhau: hài hước, khoa học, và đánh vào nỗi sợ lão hóa”.

Soạn Email Marketing: “Soạn một email thông báo chương trình giảm giá 30% cho khách hàng thân thiết, với tiêu đề hấp dẫn để tăng tỷ lệ mở”.

Lên lịch nội dung mạng xã hội: “Tạo một lịch đăng bài cho Instagram trong 1 tuần cho một cửa hàng thời trang, bao gồm ý tưởng cho post, story và reel”.

Tôi có được sử dụng hình ảnh/văn bản do AI tạo ra cho mục đích thương mại không?

Điều này phụ thuộc vào điều khoản dịch vụ của từng công cụ AI.

Nhiều công cụ như Midjourney (với gói trả phí) hay DALL-E cho phép bạn sở hữu và sử dụng sản phẩm cho mục đích thương mại.

Tuy nhiên, một số khác có thể có những hạn chế. Lời khuyên quan trọng nhất là hãy luôn đọc kỹ điều khoản sử dụng (Terms of Service) của công cụ AI bạn đang dùng trước khi sử dụng sản phẩm của nó cho dự án kinh doanh.

Thông tin do AI cung cấp có luôn chính xác 100% không?

KHÔNG. Các mô hình AI có thể gặp một hiện tượng gọi là “AI ảo giác” (AI Hallucination), tức là chúng bịa ra thông tin, dữ liệu, hoặc nguồn trích dẫn trông có vẻ hợp lý nhưng hoàn toàn sai sự thật. Vì vậy, bạn phải luôn kiểm chứng (fact-check) lại các thông tin quan trọng như số liệu, sự kiện lịch sử, hay các thông tin mang tính chuyên môn trước khi sử dụng.

Sử dụng nội dung do AI tạo ra có bị coi là đạo văn (plagiarism) không?

Đây là một chủ đề phức tạp. Về mặt kỹ thuật, nội dung AI tạo ra là nguyên bản và sẽ vượt qua các công cụ kiểm tra đạo văn thông thường. Tuy nhiên, về mặt đạo đức học thuật và nghề nghiệp:

Nhiều trường học và tổ chức có quy định cấm nộp bài làm 100% do AI thực hiện.

Cách tốt nhất là hãy xem AI như một trợ lý thông minh: dùng nó để lên ý tưởng, soạn thảo bản nháp, vượt qua “writer’s block” (bí ý tưởng). Sau đó, bạn cần phải tự mình chỉnh sửa, thêm vào kiến thức, trải nghiệm và văn phong riêng để biến nó thành sản phẩm của chính bạn.