Tuyệt vời! Dưới đây là phân tích chi tiết về mẫu prompt bạn cung cấp, theo đúng cấu trúc yêu cầu:
1. Phân tích Cấu trúc Prompt
Mẫu prompt này được thiết kế để thu thập thông tin cá nhân và y tế của người dùng nhằm đưa ra lời khuyên cá nhân hóa về kế hoạch bữa ăn cho bệnh nhân tiểu đường. Cấu trúc của prompt bao gồm các biến (placeholders) được đặt trong cặp ngoặc vuông `[]`, đóng vai trò là các điểm chèn dữ liệu mà người dùng cần điền vào. Các biến này đại diện cho các thông tin quan trọng cần thiết để mô hình hiểu rõ tình trạng của người dùng.
Các biến được sử dụng trong prompt là:
[LOẠI_TIỂU_ĐƯỜNG]: Xác định loại bệnh tiểu đường (ví dụ: loại 1, loại 2, thai kỳ).[CHỈ_SỐ_HBA1C]: Mức HbA1c gần đây, là chỉ số quan trọng đánh giá mức đường huyết trung bình trong 2-3 tháng.[TÊN_THUỐC]: Tên loại thuốc đang sử dụng để điều trị tiểu đường, quan trọng để hiểu liệu pháp hiện tại.[CHIỀU_CAO]: Chiều cao của người dùng (đo bằng cm).[CÂN_NẶNG_HIỆN_TẠI]: Cân nặng hiện tại của người dùng (đo bằng kg).[TUỔI]: Tuổi của người dùng.[SỞ_THÍCH_ĂN_UỐNG]: Bất kỳ sở thích ăn uống hoặc kiêng khem nào của người dùng (ví dụ: ăn chay, dị ứng, không ăn thịt đỏ).
Phần còn lại của prompt là yêu cầu cụ thể, chỉ đạo mô hình thực hiện việc “đề xuất một kế hoạch bữa ăn hàng ngày giúp ổn định đường huyết, bao gồm việc lựa chọn thực phẩm có chỉ số GI thấp, kiểm soát khẩu phần và phân bổ carbohydrate hợp lý.”
2. Ý nghĩa & Cách hoạt động
Về mặt kỹ thuật, mẫu prompt này hoạt động như một khuôn mẫu (template) cho các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) dựa trên Transformer. Khi người dùng điền thông tin vào các biến, prompt sẽ được “điền đầy” (filled) và trở thành một yêu cầu hoàn chỉnh, chi tiết để mô hình xử lý.
Cách hoạt động cụ thể:
- Thu thập ngữ cảnh: Các biến cung cấp ngữ cảnh chi tiết về tình trạng sức khỏe và lối sống của người dùng. Loại tiểu đường, HbA1c, thuốc men, các chỉ số nhân trắc học (chiều cao, cân nặng, tuổi) và cả sở thích ăn uống đều là những yếu tố quyết định trong việc xây dựng kế hoạch dinh dưỡng.
- Xác định mục tiêu: Yêu cầu rõ ràng “đề xuất một kế hoạch bữa ăn hàng ngày giúp ổn định đường huyết” định hướng mô hình tạo ra nội dung phù hợp với mục tiêu sức khỏe của người dùng.
- Áp dụng các nguyên tắc dinh dưỡng: Các cụm từ như “chỉ số GI thấp”, “kiểm soát khẩu phần” và “phân bổ carbohydrate hợp lý” là những hướng dẫn quan trọng, dựa trên kiến thức y khoa về quản lý tiểu đường, để mô hình tuân thủ khi tạo ra đề xuất.
- Cá nhân hóa: Sự kết hợp của các biến cá nhân và các nguyên tắc dinh dưỡng cho phép mô hình tạo ra một kế hoạch bữa ăn không chỉ dựa trên kiến thức chung mà còn phù hợp với từng cá nhân cụ thể. Ví dụ, sở thích ăn uống sẽ giúp tránh các món không mong muốn, trong khi các chỉ số sức khỏe sẽ quyết định lượng calo và macr/micronutrients cần thiết.
Mô hình sẽ phân tích tổng thể prompt đã được điền đầy, hiểu các yêu cầu, đối tượng là bệnh nhân tiểu đường, và các ràng buộc về mặt dinh dưỡng để sinh ra một văn bản đầu ra là kế hoạch bữa ăn chi tiết.
3. Ví dụ Minh họa
Dưới đây là hai ví dụ về cách mẫu prompt này có thể được điền và kết quả mà mô hình có thể tạo ra:
Ví dụ 1: Bệnh nhân tiểu đường loại 2 đang kiểm soát tốt
Prompt sau khi điền:
Tôi mắc bệnh tiểu đường loại [LOẠI_TIỂU_ĐƯỜNG=2] và đang cố gắng kiểm soát đường huyết. Mức HbA1c gần đây của tôi là [CHỈ_SỐ_HBA1C=6.8%]. Tôi đang dùng thuốc [TÊN_THUỐC=Metformin 500mg x 2 lần/ngày]. Tôi cao [CHIỀU_CAO=165] cm, nặng [CÂN_NẶNG_HIỆN_TẠI=70] kg, tuổi [TUỔI=55]. Tôi có bất kỳ sở thích ăn uống nào không? [SỞ_THÍCH_ĂN_UỐNG=Không có, nhưng thích ăn nhiều rau xanh và trái cây]. Vui lòng đề xuất một kế hoạch bữa ăn hàng ngày giúp ổn định đường huyết, bao gồm việc lựa chọn thực phẩm có chỉ số GI thấp, kiểm soát khẩu phần và phân bổ carbohydrate hợp lý.
Khả năng nội dung đầu ra của mô hình (minh họa):
Chào bạn, dựa trên thông tin bạn cung cấp, đây là kế hoạch bữa ăn gợi ý hàng ngày để giúp ổn định đường huyết:
Nguyên tắc chung: Tập trung vào thực phẩm có chỉ số GI thấp, giàu chất xơ, protein nạc và chất béo lành mạnh. Chia nhỏ bữa ăn và kiểm soát khẩu phần là chìa khóa.
- Bữa sáng (khoảng 7:00 – 8:00 sáng):
- 1/2 chén yến mạch nguyên hạt nấu với nước hoặc sữa không đường.
- 1/4 chén quả mọng (việt quất, dâu tây).
- 1 muỗng canh hạt chia hoặc hạt lanh.
- (Tùy chọn: một ít hạnh nhân hoặc óc chó).
Lý do: Yến mạch nguyên hạt, quả mọng và các loại hạt cung cấp chất xơ, carb phức tạp giúp giải phóng năng lượng chậm, tránh tăng đột biến đường huyết.
- Bữa phụ sáng (khoảng 10:00 – 11:00 sáng):
- 1/2 quả táo hoặc lê.
- Một nắm nhỏ hạt hạnh nhân (khoảng 10-15 hạt).
Lý do: Cung cấp năng lượng nhẹ nhàng, chất xơ và protein từ hạt giúp duy trì cảm giác no.
- Bữa trưa (khoảng 12:30 – 1:30 chiều):
- 100g ức gà nướng hoặc cá hồi áp chảo.
- 1 chén rau cải xanh luộc hoặc salad rau củ tổng hợp (xà lách, dưa chuột, cà chua).
- 1/2 chén cơm gạo lứt hoặc 1 lát bánh mì nguyên cám (khoảng 30g carbs).
Lý do: Protein nạc, chất xơ từ rau và carb phức tạp từ gạo lứt/bánh mì nguyên cám giúp cân bằng dinh dưỡng và kiểm soát đường huyết.
- Bữa phụ chiều (khoảng 3:30 – 4:30 chiều):
- 1 hũ sữa chua Hy Lạp không đường.
- Một vài lát dưa chuột hoặc cà rốt.
Lý do: Sữa chua Hy Lạp giàu protein, giúp ổn định đường huyết và tạo cảm giác no.
- Bữa tối (khoảng 6:30 – 7:30 tối):
- 100g đậu phụ kho nấm hoặc tôm luộc.
- 1 chén bông cải xanh hấp hoặc cải thìa xào tỏi.
- 1/2 chén khoai lang luộc.
Lý do: Tập trung vào rau xanh, protein thực vật/động
